Từ những nguy cơ tiềm ẩn về đột quỵ được cảnh báo bởi Bệnh viện Bạch Mai, đến những xáo trộn về nội tiết tố và tâm lý, gánh nặng này đang đặt ra những câu hỏi về sự công bằng và trách nhiệm của cả hai giới trong vấn đề sinh sản. Phải chăng, đã đến lúc phái mạnh cần bước ra khỏi vùng an toàn và san sẻ trách nhiệm này?
Thuốc tránh thai - Lợi ích đi kèm hiểm họa
Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của thuốc tránh thai trong việc giúp phụ nữ chủ động kiểm soát khả năng sinh sản, góp phần nâng cao vị thế và quyền tự chủ của họ trong xã hội. Sự tiện lợi, hiệu quả cao và khả năng sử dụng độc lập đã khiến thuốc tránh thai trở thành một lựa chọn phổ biến. Tuy nhiên, theo những cảnh báo từ các chuyên gia y tế, việc sử dụng thuốc tránh thai đường uống không phải là không có những nguy cơ tiềm ẩn, đặc biệt là nguy cơ đột quỵ.
Theo thông tin từ Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai (1), thuốc tránh thai đường uống chứa estrogen và progestin - hai thành phần chính trong nhiều loại thuốc tránh thai có thể làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối, dẫn đến tắc nghẽn mạch máu, bao gồm cả mạch máu não, gây ra đột quỵ. Nguy cơ này càng gia tăng ở những phụ nữ có các yếu tố nguy cơ sẵn có như hút thuốc lá, thừa cân, béo phì, tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim mạch, hoặc tiền sử đau nửa đầu. Nghiên cứu chỉ ra, nguy cơ đột quỵ do thuốc tránh thai cao gấp 1,9 lần so với người không sử dụng.
Không dừng lại ở đó, thuốc tránh thai còn có thể gây ra hàng loạt tác dụng phụ như rối loạn kinh nguyệt, trầm cảm,.. ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Những tác dụng phụ thường gặp bao gồm thay đổi tâm trạng thất thường, tăng cân không kiểm soát, đau đầu dai dẳng, buồn nôn, căng tức ngực và thậm chí là giảm ham muốn tình dục khiến phụ nữ gánh chịu hệ lụy kép: vừa lo tránh thai, vừa vật lộn với bệnh tật. Việc phải đối mặt với những tác dụng phụ này một mình, trong khi người bạn đời dường như đứng ngoài cuộc, càng làm tăng thêm gánh nặng tâm lý cho người phụ nữ.
Các biện pháp tránh thai phổ biến hiện nay
Đáng báo động hơn, xã hội vẫn mặc định phụ nữ là "nhân vật chính" trong kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ). Các chiến dịch truyền thông tập trung vào biện pháp tránh thai nữ như đặt vòng, uống thuốc, trong khi bao cao su hay triệt sản nam ít được đề cập. Sự bất cân xứng này khiến phụ nữ trở thành đối tượng chịu rủi ro sức khỏe một cách bất công.
Nam giới - "Mắt xích" then chốt trong công tác KHHGĐ
Một thực tế đáng buồn là, trong nhiều cặp đôi, trách nhiệm KHHGĐ vẫn nghiêng về phía người phụ nữ. Từ việc tìm hiểu các biện pháp tránh thai, đến việc sử dụng chúng một cách đều đặn và đối mặt với những tác dụng phụ, người phụ nữ thường phải tự mình gánh vác. Trong khi đó, các biện pháp tránh thai dành cho nam giới như sử dụng bao cao su hay triệt sản lại ít được nhắc đến và khuyến khích như một lựa chọn chủ động và bình đẳng.
Bao cao su không chỉ ngừa thai mà còn phòng bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trong khi đó, triệt sản nam (thắt ống dẫn tinh) an toàn hơn triệt sản nữ, ít biến chứng, chi phí thấp, nhưng chỉ chiếm 0,1% các ca tránh thai. Thực tế này phản ánh tâm lý e ngại, cộng với định kiến "nam tính" lỗi thời.
Việc phát huy vai trò của nam giới trong công tác dân số và KHHGĐ là vô cùng quan trọng. Nam giới cần chủ động hơn trong việc tìm hiểu và sử dụng các biện pháp tránh thai, không chỉ để bảo vệ sức khỏe của bạn đời mà còn thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm và chia sẻ gánh nặng trong gia đình. Việc này không chỉ góp phần giảm bớt những rủi ro sức khỏe mà người phụ nữ phải đối mặt khi sử dụng thuốc tránh thai, mà còn xây dựng một mối quan hệ tôn trọng và bình đẳng hơn.
Một chiến lược phát triển dân số bền vững cần có sự tham gia tích cực và trách nhiệm của cả nam và nữ. Điều này bao gồm việc nâng cao nhận thức của nam giới về vai trò của họ trong KHHGĐ, cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về các biện pháp tránh thai cho cả hai giới, và tạo điều kiện thuận lợi để nam giới có thể tiếp cận và sử dụng các biện pháp này một cách dễ dàng.
Quyết định sinh sản, cần sự đồng thuận và chia sẻ
Việc quyết định sinh con và lựa chọn biện pháp tránh thai là một trong những quyết định quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi cặp đôi. Quyết định này cần được đưa ra dựa trên sự đồng thuận, thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau. Cần xem xét đến các yếu tố về sức khỏe, kinh tế, xã hội và cả những khía cạnh nhân văn. Việc đặt nặng trách nhiệm tránh thai lên vai người phụ nữ, đặc biệt khi điều này đi kèm với những rủi ro về sức khỏe, là một sự bất công cần được thay đổi.
Đã đến lúc cần có một sự thay đổi trong nhận thức và hành động về vai trò của nam giới trong kế hoạch hóa gia đình. Việc chia sẻ trách nhiệm không chỉ là một biểu hiện của tình yêu và sự tôn trọng, mà còn là một yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của phụ nữ và xây dựng một xã hội bình đẳng hơn. Như lời của các chuyên gia, khi người đàn ông chủ động hơn trong việc kiểm soát sinh sản, gánh nặng và những rủi ro mà người phụ nữ phải đối mặt sẽ giảm đi đáng kể. KHHGĐ không chỉ là câu chuyện của riêng phụ nữ, mà là trách nhiệm chung của cả hai giới, hướng tới một tương lai mà sức khỏe và quyền lợi của tất cả mọi người đều được tôn trọng và bảo vệ.
-------------------------------------
Nếu bạn, người thân của bạn có sử dụng thuốc tránh thai và có những băn khoăn, nghi ngờ lo lắng về nguy cơ bị đột quỵ thì có thể thăm khám và tư vấn bởi các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành Đột quỵ tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai.
Địa chỉ: Trung tâm Đột quỵ - Tòa nhà A10, BVBM
Thời gian: 7h30 đến 16h30 từ Thứ Hai đến Thứ Sáu.
SĐT: 0943.715.115
Thông tin tham khảo về tính hai mặt của thuốc tránh thai: